Kinezyterapia

Kinezyterapia jest jedną z metod fizjoterapii, która polega na leczeniu ruchem. Jest podstawą rehabilitacji leczniczej, w skład której wchodzą:

1. Kinezyterapia miejscowa (dotyczy leczenia chorego narządu, miejsca) zaliczymy do niej:
• ćwiczenia bierne
• ćwiczenia czynno-bierne
• ćwiczenia samowspomagane
• ćwiczenia czynne w odciążeniu (ćwiczenia w UGUL-u)
• ćwiczenia czynne wolne
• ćwiczenia czynne oporowe
• ćwiczenia izometryczne
• ćwiczenia prowadzone
• ćwiczenia koordynacyjne
• ćwiczenia redresyjne, wyciągi
• ćwiczenia oddechowe
• ćwiczenia relaksacyjne
• ćwiczenia samoobsługi
• ćwiczenia wyrównawcze
• ćwiczenia korekcyjne
• pionizacja i nauka chodzenia
2. Kinezyterapia ogólna (opiera się na zdrowiu całego ciała), stosujemy tutaj:
• ćwiczenia ogólnousprawniające
• ćwiczenia indywidualne
• ćwiczenia grupowe
• rower treningowy
3. Instruktaż ćwiczeń.

Ćwiczenia bierne => są to ćwiczena wykonywane przez terapeutę bez współudziału pacjenta. Mają na celu zachowanie pełnego zakresu ruchów w stawach oraz pełnej długości i elastyczności mięśni. Ćwiczenia bierne oddziaływują na tkanki miękkie otaczające staw tj. torebkę i więzadła.

• niedowłady i porażenia układu mięśniowego
• zwiększone patologiczne napięcie mięśniowe (napięcie spastyczne)
• ograniczenia ruchomości w stawach
• zła trofika tkanek miękkich

Ćwiczenia czynno-bierne => są to ćwiczenia wykonywane przez terapeutę z udziałem pacjenta. Terapeuta prowadzi biernie ruch, a zadaniem pacjenta jest czynne rozluźnienie mięśni. Celem ćwiczeń jest zmniejszenie nadmiernego napięcia mięśni wywołanego unieruchomieniem, bólem lub innymi patologicznymi czynnikami.

• stany po chirurgicznych zabiegach rekonstrukcyjnych
• choroby gośćcowe
• unieruchomienie za pomocą wyciągów
• atrofia tkankowa
• demineralizacja kości

Ćwiczenia samowspomagane => są to ćwiczenia kombinowane. Dla chorych części ciała są to ćwiczenia bierne, a dla zdrowych kończyn, które przez system bloczkowo-ciężarkowy prowadzą ruch w porażonych częściach ciała są to ćwiczenia czynne, często oporowe. Ćwiczenia te wykorzystuje się u osób przewlekle chorych, u których występują nieodwracalne zmiany.

Celem ćwiczeń samowspomaganych jest:

• poprawa trofiki przez zwiększenie działania "pompy mięśniowej"
• utrzymanie odpowiedniego zakresu ruchu w stawach
• zapobieganie niekorzystnym zmianom wynikającym z bezruchu
• oddziaływanie terapeutyczne poza okres pobytu pacjenta z terapeutą

Minusem tych ćwiczeń jest fakt, że ruch nie jest prowadzony w pełnym zakresie. Przyczyną może być obawa przed bólem lub niedoskonałość systemu bloczkowo-ciężarkowego.

Ćwiczenia czynne w odciążaniu => są to ćwiczenia stosowane przy osłabionej sile mięśni. Celem ich jest wzmocnienie mięśni umożliwiające swobodne poruszanie kończyną lub jej częścią. Odciążenie pozwala na wykonanie ruchu w większym zakresie przy współistnieniu bólu.

• zapobieganie ograniczeniom ruchu
• likwidacja miękkich ograniczeń ruchu w stawach
• prowadzenie ćwiczeń czynnych przy niepełnych zrostach po złamaniach
• prowadzenie ćwiczeń czynnych przy istniejącym bólu
• uzyskanie poprawy siły mięśniowej osłabionej bezczynnością spowodowaną unieruchomieniem
• możliwość samodzielnego wykonywania ćwiczenia bez udziału terapeuty

Minusem tych ćwiczeń jest fakt, że ruch nie jest prowadzony w pełnym zakresie. Przyczyną może być obawa przed bólem lub niedoskonałość systemu bloczkowo-ciężarkowego.

Ćwiczenia czynne wolne => polegają na pokonaniu siły grawitacji aktywizowanej części ciała przy wykorzystaniu przez chorego siły własnych mięśni bez pomocy terapeuty.

• utrzymanie propriocepcji mięśniowej na odpowiednim poziomie
• utrzymanie właściwego zakresu ruchu
• utrzymanie siły mięśniowej
• likwidacja wzmożonego, spoczynkowego napięcia mięśni
• uzyskanie poprawy koordynacji nerwowo-mięśniowej

Ćwiczenia czynne oporowe => polegają na pokonaniu masy kończyny lub części ciała z dodatkowym obciążeniem zewnętrznym. Są to ćwiczenia czynne wolne z dodatkowym oporem.

• zmniejszenie do minimum zaników mięśniowych powstałych w wyniku unieruchomienia i procesów patologicznych
• uzyskanie kompensacyjnych przerostów siły
• opóźnienie występowania zaników mięśniowych
• poprawa wytrzymałości miejscowej ćwiczonych mięśni
• poprawa stanu psychicznego

Ćwiczenia prowadzone => pacjent może wykonywać ćwiczenie w 2/3 zakresu ruchu, a w pozostałej 1/3 wymaga pomocy. Czynnikiem ułatwiającym jest ręka terapeuty. Dodatkową pomoc terapeuty nazywa się prowadzeniem ruchu, a całe ćwiczenie prowadzonym

Ćwiczenia redresyjne => wykonywane są w celu zniesienia przykurczów i stawowych ograniczeń ruchu przy użyciu siły zewnętrznej, którą zawsze jest ręka terapeuty. Podczas ćwiczeń przekracza się granicę bólu i dlatego często muszą być prowadzone przy zastosowaniu zabiegów fizykalnych i leków p/bólowych, rozluźniających.

Wyciągi redresyjne => stanowią bardziej dynamiczną od ćwiczeń redresyjnych formę działania w celu poprawy zakresu ruchu. Wykorzystuje się tutaj system bloczkowo-ciężarkowy i skalowany odważnikami ciężar.

Ćwiczenia oddechowe => mają zapewnić prawidłowe funkcjonowanie układu oddechowego, odpowiedzialnego za dostarczanie tlenu tkankom. Ich celem jest zwiększenie ruchomości klatki piersiowej i poprawa siły mięśni, głównie przepony i mięśni międzyżebrowych zewnętrznych.

Ćwiczenia relaksacyjne => mogą mieć charakter ogólnoustrojowy lub miejscowy. Oceniane są stanem napięcia mięśni szkieletowych za pomocą dotyku. Ważny jest odpowiedni dobór pozycji wyjściowych do ćwiczeń. Najdogodniejsze są pozycje w leżeniu ze względu na dobre podparcie całego ciała. Ćwiczenia polegają na prostych koordynacyjnie czynnościach, naprzemiennych napięciach i rozluźnieniach mięśni. Tempo ćwiczeń jest wolne, komendy podawane głosem spokojnym, rodzaj ruchu i sposób wykonania jasno określony.

Ćwiczenia samoobsługi => obejmują czynności:

• lokomocyjne
• wykonywania różnych chwytów
• w zakresie higieny osobistej (mycie się, kosmetyka)
• związane ze spożywaniem posiłków
• związane z ubieraniem się i rozbieraniem

Ćwiczenia wyrównawcze i korekcyjne => Postępowanie wyrównawczo-korekcyjne ma na celu likwidację wady lub zahamowanie jej dalszego rozwoju, a tym samym przywrócenie prawidłowej postawy ciała. Częstym objawem dla wszystkich wad jest zaburzenie napięcia mięśni odpowiadających za stabilizację. Część zespołów mięśniowych jest nadmiernie napięta i przykurczona, pozostała osłabiona i rozciągnięta. Zasadniczą rolę odgrywają ćwiczenia dzięki którym uzyskamy zwiększenie ruchomości w stawach i zwiększenie siły w mięśniach.

Pionizacja i nauka chodzenia => pionizację można wykonać:

• w łóżku: unoszenie głowy, siad z ukośnym ustawieniem tułowia, siad płaski w łóżku, siad płaski z nogami zwieszonymi
• na stole pionizacyjnym

Pionizacja jest stosowana wtedy, gdy długie unieruchomienie pacjenta w pozycji leżącej powoduje zmieny w układzie krążeniowo-naczyniowym. Naukę chodzenia rozpoczynamy od ćwiczeń w barierkach, zwłaszcza ćwiczeń równoważnych sterowanych górą (przenoszenie piłki kkg.) i dołem (wykroki, stanie na jednej nodze). Wykonuje się ćwiczenia z balansem miednicy dla prawidłowego obciążenia kończyn. Ćwiczymy chód ze swobodnym pokonywaniem dystansu w barierkach, a po opanowaniu chodu krokiem czterotaktowym poza ich obrębem. Przed przystąpieniem do nauki chodzenia o kulach, przy dużych oporach (obawach) chorego można wprowadzić pośredni etap chodzenia w balkoniku. Ćwiczenia chodu o kulach wyrabiają prawidłowy stereotyp chodu. Dalsza nauka chodzenia to wydłużanie dystansów jednorazowego pokonania i zmniejszanie liczby pomocy ortopedycznych (kule łokciowe, laski). Podczas nauki chodzenia pacjent wykonuje ćwiczenia chodzenia po różnych podłożach (zmienna twardość) i ćwiczenia z pokonaniem różnicy poziomów (schody). Prowadzi się równieź naukę padania

Ćwiczenia ogólnousprawniające, oparte są na toku lekcyjnym wychowania fizycznego, który składa się z trzech części: wstępnej, głównej i końcowej. W części wstępnej ćwiczenia przygotowują narządy i grupy mięśniowe do największego natężenia wysiłku. Część główna służy do realizacji celu, a końcowa do przeprowadzenia ćwiczeń oddechowych i relaksacyjnych.

Celem ćwiczeń ogólnousprawniających jest:

• rozwój sprawności fizycznej i wytrzymałości ogólnej chorego
• utrzymanie i doskonalenie wyników leczenia operacyjnego
• wyrobienie aktywności i poprawa samodzielności chorego
• hiperkompensacyjny rozwój siły mięśniowej (przy niedowładzie kkd. wzmocnienie max. kkg.)
• poprawa sprawności układu krążenia i oddychania

Ćwiczenia indywidualne

Leczenie poprzez ruch, które obejmuje:

1. Ćwiczenia indywidualne z udziałem terapeuty. Są to ćwiczenia prowadzone w celu uzyskania rozluźnienia mięśni oraz poprawy zakresu ruchu.
2. Ćwiczenia przyrządowe:
   • w odciążeniu (UGUL) podwieszanie pozwala na zwiększenie ruchu w danych stawach mimo bólu dzięki czemu dany staw lub mięsień objęty procesem zapalnym może utrzymać swoją ruchomość i elastyczność.
   • na przyrządach, są to ćwiczenia, których zasadniczym celem jest zastosowanie obciążenia dla grup mięśniowych lub danego mięśnia w celu uzyskania zwiększenia siły i masy ćwiczonych części ciała.

Ćwiczenia grupowe

Prowadzi się u chorych chodzących i tych, którzy mogą być dowożeni do sali. Do grupy dobiera się pacjentów o podobnych zaburzeniach narządu ruchu i podobnym stopniu sprawności fizycznej. Stan funkcjonalny i rodzaj schorzenia określają pozycje w jakich wykonywane będą ćwiczenia stan ogólny decyduje o możliwości obciążenia wysiłkiem fizycznym grupy.

Rower treningowy to najpopularniejszy sposób na indywidualne ćwiczenia mięśni i trening. Ćwiczenie na rowerze poprawia wydolność serca i płuc oraz obniża ciśnienie krwi, tętno spoczynkowe i obciążeniowe. Trening na rowerze poprawia kondycję fizyczną, wzmacnia mięśnie i kształtuje sylwetkę. Na rowerze może ćwiczyć każdy niezależnie od wieku, również osoby, które mają problemy ze stawami i utrzymaniem równowagi.

Oferowane zabiegi:

• Ćwiczenia bierne
• Ćwiczenia czynno-bierne
• Ćwiczenia samowspomagane
• Ćwiczenia czynne w odciążeniu (ćwiczenia w UGUL-u)
• Ćwiczenia czynne wolne
• Ćwiczenia czynne oporowe
• Ćwiczenia czynne dobrane indywidualnie
• Ćwiczenia izometryczne
• Ćwiczenia prowadzone przez terapeutę
• Ćwiczenia koordynacyjne
• Ćwiczenia redresyjne, wyciągi
• Ćwiczenia oddechowe
• Ćwiczenia relaksacyjne
• Ćwiczenia samoobsługi
• Ćwiczenia wyrównawcze
• Ćwiczenia korekcyjne
• Pionizacja i nauka chodzenia
• Ćwiczenia ogólnousprawniające
• Ćwiczenia indywidualne
• Ćwiczenia grupowe
• Ćwiczenia na przyrządach
• Ćwiczenia na rowerze treningowym
• Instruktaż ćwiczeń